در اینجا قرار است با هم قدم به قدم پیش برویم تا در یک مسیر درست و مشخص مقالات مربوط به مبحث مدیریت پروژه را در وبلاگ همتیک دنبال کنید.

این نقشه راه همواره به روز رسانی خواهد شد.

درس اول: مدیریت پروژه چیست؟ راهنمای جامع با معرفی انواع روش‌های مدیریت پروژه

شروع این سفر قاعدتا با تعریف مدیریت پروژه شروع می‌شود. در این مقاله جامع، دید کاملی از حوزه مدیریت پروژه به دست خواهید آورد. سرفصل‌هایی که در این مقاله به آن‌ها می‌پردازیم عبارتند از:

• مدیریت پروژه چیست؟
• اعضای کلیدی تیم پروژه
• چرخه عمر پروژه چیست؟
• 7 نکته برای مدیریت موفق پروژه
• معرفی روش‌های مدیریت پروژه
• مزایای استفاده از نرم افزار مدیریت پروژه در چرخه عمر پروژه
• نکات مهم هنگام انتخاب نرم افزار مدیریت پروژه
• بهترین روش مدیریت پروژه کدام روش است؟

+ برو به درس اول

درس دوم: اصطلاحات مدیریت پروژه که باید بدانید (39 اصطلاح رایج)

حالا که به صورت کلی با مدیریت پروژه آشنا شدید، قبل از وزود به درس‌های تکمیلی، خوب است در این درس یک نگاه اجمالی به اصطلاحات رایج مدیریت پروژه داشته باشید. اکثر این اصطلاحات در درس‌های بعدی به تفصیل توضیح داده شده‌اند، اما این درس به شما کمک می‌کند یک آمادگی قبلی در برابر اصطلاحاتی که ممکن است در درس‌های بعدی با آن‌ها رو به رو شوید داشته باشید. در این درس به این موارد می‌پردازیم:

• اصطلاحات پایه در مدیریت پروژه
• اصطلاحات رایج در برنامه ریزی پروژه
• اصطلاحات متودولوژی‌های مدیریت پروژه
• مخفف‌های رایج در مدیریت پروژه

+ برو به درس دوم

درس سوم: استاندارد PMBOK چیست؟

+ برو به درس پنجم

درس ششم: دفتر مدیریت پروژه یا PMO چیست؟ + راهنمای استقرار دفتر مدیریت پروژه

دفتر مدیریت پروژه (PMO) یک گروه یا بخش است که استانداردهای مدیریت پروژه را در سراسر یک سازمان تعریف، حفظ و تضمین می‌کند. PMO می‌تواند داخلی یا خارجی باشد. دفتر مدیریت پروژه به عنوان یک بخش متمرکز در یک سازمان، روی پروژه‌ها از طریق مدیران پروژه نظارت و مدیریت دارد.

در این درس به سراغ تعریف و روش راه اندازی دفتر مدیریت پروژه می‌رویم. سرفصل‌هایی که به آن‌ها پرداختیم عبارتند از:

• دفتر مدیریت پروژه چیست؟
• دلایل نیاز سازمان‌ها به دفتر مدیریت پروژه
• مزایای راه اندازی دفتر مدیریت پروژه
• نحوه راه‌اندازی دفتر مدیریت پروژه
• شرح وظایف دفتر مدیریت پروژه PMO چیست؟
• چند توصیه برای استقرار دفتر مدیریت پروژه

درس هفتم: کنترل پروژه چیست؟ + معرفی 3 روش کنترل پروژه

• کنترل پروژه چیست؟
• فرآیند کنترل پروژه
• اصول کنترل پروژه
• انواع روش‌های کنترل پروژه
• مزایای کنترل پروژه
• تفاوت مدیریت پروژه و کنترل پروژه
• رابطه کنترل و برنامه‌ریزی پروژه
• چالش‌های کنترل پروژه

+ برو به درس هفتم

درس هشتم: برنامه ریزی پروژه را مانند یک رئیس انجام دهید!

درس نهم: برنامه پروژه را ساده اما قدرتمند بسازیم

+ برو به درس هشتم

+ برو به درس نهم

درس دهم: روش مسیر بحرانی (CPM) چیست؟| به همراه مثال و تصویر

حالا که در حال برنامه ریزی پروژه هستید، باید با یک مفهوم مهم آشنا باشید. مسیر بحرانی پروژه

در مدیریت پروژه، مسیر بحرانی طولانی‌ترین مسیر در دیاگرام برنامه‌ریزی پروژه است که حداقل زمان مورد نیاز برای به پایان رسیدن پروژه را مشخص می‌کند. پیدا کردن مسیر بحرانی برای مدیران پروژه مهم است چون به آن‌ها کمک می‌کند تا:

• با دقت بالایی مدت زمان کل پروژه را تخمین بزنند.
• وابستگی بین فعالیت‌های پروژه، محدودیت در منابع پروژه و ریسک‌های پروژه را شناسایی کنند.
• کارها را اولویت‌بندی کنند و یک برنامه‌ریزی واقع‌بینانه برای پروژه ارائه دهند.

در این درس قدم به قدم با هم برای یک پروژه نمونه ساده، مسیر بحرانی را پیدا خواهیم کرد.

+ برو به درس یازدهم

درس دوازدهم: مدیریت پروژه چابک یا اجایل چیست؟

در درس اول به پنج روش مدیریت پروژه اشاره کردیم. یکی از آن‌ها که امروزه بسیار رایج است روش مدیریت پروژه چابک یا اجایل است. در مدیریت پروژه اجایل قرار بر این است که شما چیزی را برنامه ریزی کنید که قصد دارید طی چند هفته آینده آن را بسازید یا تولید کنید و همچنین باید تصمیم بگیرید که بعد از این چند هفته چگونه ادامه روند کار را انجام دهید. در این درس به این سرفصل‌ها می‌پردازیم:

• 2 روش کلی برای مدیریت پروژه‌های نرم افزاری
• مدیریت پروژه چابک یا اجایل چیست؟
• اصلی‌ترین ارزش‌های سیستم مدیریت پروژه چابک
• مهم‌ترین اصول اجایل در مدیریت پروژه
• مزایای مدیریت پروژه چابک

+ برو به درس دوازدهم

درس سیزدهم: اسکرام چیست؟ هر آنچه باید درمورد فریمورک اسکرام بدانید

درس چهاردهم: کانبان چیست؟

+ برو به درس سیزدهم

+ برو به درس چهاردهم

درس پانزدهم: مدیریت زمان پروژه چیست؟ 7 گام اساسی در مدیریت زمان پروژه

اگر درس‌های گذشته را خوانده باشید می‌دانید که مدیریت زمان طبق استاندارد PMBOK یکی از حوزه‌های دانش مدیریت پروژه است. مدیریت زمان به تمام مؤلفه­‌های یک سازمان وابسته است؛ به این صورت که اگر مدیریت زمان در یک پروژه یا سازمان به درستی انجام نشود دیگر مؤلفه­‌های مؤثر از حالت تنظیمات خود خارج می­‌شوند. در این درس به این سرفصل‌ها می‌پردازیم:

• ارتباط مدیریت زمان و مدیریت پروژه در یک سازمان
• مدیریت زمان پروژه چیست؟
• 6+1 گام اساسی در مدیریت زمان پروژه
• مدیریت زمان و ارتباط آن با مدیریت یکپارچه­ سازی پروژه­ ها
• برنامه ریزی سازمانی و ارتباط آن با مقوله مدیریت زمان پروژه

+ برو به درس پانزدهم

درس شانزدهم: مدیریت هزینه پروژه چطور انجام می‌شود؟

یکی دیگر از حوزه‌های دانش مدیریت پروژه، مدیریت هزینه پروژه است. در هر صنعت و هر نوع پروژه‌ای، مدیریت هزینه به معنای واقعی، جوهره‌ای از تصمیم‌گیری‌ها، مدیریت و سازماندهی است. این موضوع نه تنها تعیین‌کننده قابلیت دستیابی به اهداف مالی پروژه است، بلکه از جهات مختلف، از جمله تضمین کیفیت، رضایت مشتری و مدیریت منابع، نقش تاثیرگذاری را بازی می‌کند. در این درس به بررسی این سرفصل‌ها می‌پردازیم:

• مدیریت هزینه پروژه چیست؟
• مزایای تمام‌نشدنی مدیریت هزینه پروژه
• مدیریت هزینه پروژه چطور انجام می‌شود؟
• 4 مرحله اصلی مدیریت هزینه موفق در پروژه
• مثال عملیاتی برای مدیریت هزینه پروژه

+ برو به درس شانزدهم

درس هفدهم: مدیریت ذینفعان پروژه| ذینفعان پروژه چه کسانی هستند؟

در ادامه بررسی دانش‌های حوزه مدیریت پروژه، به موضوع مهم مدیریت ذینفعان پروژه می‌رسیم. مدیریت ذینفعان از حوزه‌هایی است که از گذشته تا امروز، از اجزای اصلی یک پروژه و مدیریت آن است. اما مسلما با در نظر گرفتن چالش‌هایی که در آن وجود دارد، از آن قسمت‌های نامحبوب بوده است. در این درس به این سرفصل‌ها می‌پردازیم:

• ذینفعان پروژه چه کسانی هستند؟
• ذینفعان داخلی مهم‌تر هستند یا ذینفعان خارجی؟
• تجزیه و تحلیل ذینفعان
• برنامه مدیریت ذینفعان پروژه چیست؟
• تدوین برنامه مدیریت ذینفعان پروژه در 5 گام
• چند توصیه‌ برای مدیریت موفق ذینفعان پروژه

+ برو به درس هفدهم

درس هجدهم: مدیریت منابع چیست و چرا اهمیت دارد؟

دانش بعدی در حوزه مدیریت پروژه که لازم است با آن آشنا شوید، مدیریت منابع است. منبع هر چیزی است که برای اجرای یک کار یا پروژه مورد نیاز است. بنابراین بسته به نوع پروژه‌ای که روی آن کار می‌کنید، انواع مختلفی از منابع وجود دارد. سرفصل‌های این درس عبارتند از:

• منابع چیست؟
• برنامه ریزی و مدیریت منابع چیست؟
• اهمیت برنامه ریزی و مدیریت منابع پروژه
• فرآیند برنامه ریزی منابع
• برخی از تکنیک‌های مدیریت منابع

+ برو به درس هجدهم

درس نوزدهم: مدیریت محدوده پروژه (Project Scop) چیست و چرا مهم است؟

حوزه‌های دانش مدیریت پروژه هنوز تمام نشده‌اند و در این درس به سراغ مدیریت محدوده پروژه می‌رویم. اگر نیازهای پروژه شما همچنان در حال گسترش باشند، منابع شما محدود خواهند شد. مدیریت اثربخش محدوده پروژه به شما کمک می‌کند تا حد امکان به برنامه اصلی خود نزدیک شوید و منابع خود را به طور مؤثرتری مدیریت کنید. در این درس به این سرفصل‌ها می‌پردازیم:

• مدیریت محدوده پروژه چیست؟
• اهمیت مدیریت محدوده پروژه
• نحوه تعریف مدیریت محدوده پروژه

+ برو به درس نوزدهم

درس بیستم: مدیریت ریسک پروژه

درس بیست و یکم: مدیریت ارتباطات پروژه + اهمیت و روش‌ها

درس بیست و دوم: مدیریت تدارکات پروژه چیست؟ توضیحات + مراحل

درس بیست و سوم: راهنمای مدیریت یکپارچگی پروژه 

دانش بعدی در حوزه مدیریت پروژه که لازم است با آن آشنا شوید، مدیریت یکپارچگی پروژه است. هر پروژه از فرآیندها و تیم‌های مختلفی تشکیل شده است و مدیریت یکپارچگی پروژه به برقراری هماهنگی بین این فرآیندها کمک می‌کند. در این درس به این سرفصل‌ها می‌پردازیم:

• مدیریت یکپارچگی پروژه چیست؟
• چرا به مدیریت یکپارچگی پروژه نیاز داریم؟
• مراحل مختلف مدیریت یکپارچگی پروژه
• نحوه اجرای مدیریت یکپارچگی پروژه

+ برو به درس بیست و سوم

درس بیست و چهارم: مدیریت کیفیت پروژه طبق استاندارد PMBOK

آخرین دانش در حوزه مدیریت پروژه که به آن پرداختیم مدیریت کیفیت پروژه است. به عنوان یک مدیر پروژه باید فرایندهای مختلف ساخت و راه‌اندازی یک پروژه یا محصول، هزینه‌های مورد نیاز خود و … را تعیین کنید. در این صورت ممکن است با چالش مدیریت هزینه و تامین منابع مواجه شوید.

در این درس به این عناوین پرداختیم:

•  PMBOK چیست؟
• فازهای مختلف مدیریت کیفیت پروژه
• منظور از واژه کیفیت در مدیریت کیفیت پروژه چیست؟

+ برو به درس بیست و چهارم

درس بیست و پنجم: شاخص کلیدی عملکرد (KPI) چیست؟| به همراه معرفی 9 شاخص برای مدیریت پروژه

درس بیست و ششم: نمودار RACI چیست؟ + نحوه استفاده در مدیریت پروژه

درس بیست و هفتم: ساختار شکست کار چیست؟ نحوه ایجاد + مثال

ساختار شکست کار یا WBS که مخفف Work Breakdown Structure است، تصویری از سلسله مراتب و جزئیات تحویل یک پروژه است. این نمودار در تعیین محدوده پروژه و تعیین وظایف مورد نیاز برای تکمیل فرایندها به مدیران پروژه کمک می‌کند. تمام مراحل کار پروژه در این نمودار قرار دارد. در راس نمودار پروژه نهایی، وظایف و کارهای مرتبط با آن مشخص می‌شود. سطوح پایینی نمودار جزئیات بیشتری از پروژه را مشخص می‌کند.

در این درس به این سرفصل‌ها می‌پردازیم:

• انواع نمودار ساختار شکست کار
• چرا از ساختار شکست کار استفاده کنیم؟
• انواع ساختار شکست بر اساس موضوع
• نحوه ترسیم ساختار شکست کار
• معرفی چند نرم افزار برای ترسیم ساختار شکست کار
• ایجاد ساختار شکست کار با نرم افزار همتیک

درس بیست و هشتم: راهنمای وابستگی فعالیت های پروژه

درس بیست و نهم: 8 قدم برای نوشتن گزارش وضعیت پروژه

گزارش وضعیت پروژه برای به‌روز رسانی به موقع پیشرفت پروژه‌های شما است. گزارش‌های پروژه که مختصر نوشته شده‌اند، اطلاعات مهمی در مورد میزان پیشرفت پروژه ارائه می‌دهد و بنابراین اعضای تیم در یک نگاه متوجه می‌شوند چه اتفاقی در فرایند پروژه رخ داده است. با ارائه به موقع گزارش وضعیت پروژه، ذی‌نفعان در جریان پروژه قرار می‌گیرند و با نحوه پیشرفت آن بیشتر آشنا می‌شوند. قبل از این که اعضای تیم بخواهند سوالی بپرسند، گزارش وضعیت پروژه همه چیز را به صورت کامل شرح می‌دهد و به اعضای تیم می‌گوید در موقعیت درستی قرار دارند یا خیر و باعث جلب اعتماد همه می‌شود.

در این درس به این سرفصل‌ها می‌پردازیم:

• گزارش وضعیت پروژه چیست؟
• مزایای نوشتن گزارش وضعیت پروژه
• ۸ قدم برای نوشتن یک گزارش وصعیت پروژه عالی
• بهترین شیوه‌های ارائه گزارش وضعیت پروژه

+ برو به درس بیست و نهم

درس سی‌ام: چرخه PDCA چیست؟

PDCA مخفف عبارت Plan – Do – Check – Act استراتژی تعاملی حل مسئله است. از این چرخه در بهبود فرایندها و اجرای تغییرات مختلف استفاده می‌شود. PDCA چرخه‌ای مستمری از بازخورد دائمی برای تکرار فرایندها و بهبود آن‌هاست که با پیروی از آن، ایده‌های خود را آزمایش می‌کنند و باعث بهتر شدن آن‌ها می‌شوند. PDCA تکنیکی مفید برای رسیدگی، تجزیه و تحلیل و حل مشکلات بر اساس فرایندهای بهبود مستمر است. این چرخه انعطاف‌پذیر و مفید است.

برای استفاده از چرخه PDCA باید ۴ مرحله اساسی را پشت سر بگذارید. از آنجایی که شما قرار است از یک چرخه استفاده می‌کنید، می‌توانید پس از پشت سر گذاشتن هر مرحله سراغ مرحله جدید بروید.

+ برو به درس سی‌ام